احیای بافت فرسوده یک مثلث متشکل از شهروندان، دولت و شهرداری‌ها است که دولت باید تسهیلاتی همچون اعطای وام و ارائه امکانات دستگاه‌ها را برای شهروندان و کمک‌هایی را برای شهرداری‌ها در نظر بگیرد تا بتوان این بافت‌ها را احیا کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای عالی استانها، املاک فرسوده، بیشتر در محله‌های قدیمی و تاریخی شهرهای کشور دیده می‌شود؛ این منازل که در پهنه‌های محلات قرار می‌گیرد و به‌صورت «بافت فرسوده» مصوب می‌شود، با مشکلات بسیاری روبه‌رو است و از نظر استحکام بنا در مقابل بلایای طبیعی همچون زلزله و حوادث انسانی همچون آتش‌سوزی، مقاومت مناسبی ندارد و می‌تواند باعث بروز اتفاق‌های ناگواری شود.
بعضی از این خانه‌ها که در مرکز بافت تاریخی شهرها قرار دارد، بیشتر به‌صورت انبار برای مغازه‌های اطراف استفاده می‌شود که در ماه‌ها و سال‌های گذشته به دلیل رعایت نشدن موارد ایمنی، شاهد حوادث تلخی در آن‌ها بودیم که خسارات مالی و جانی زیادی را برای شهروندان و مالکان برجا گذاشته است.
طبق نص صریح قانون، هر ساله باید ۱۰ درصد از بافت فرسوده شهرهای کشور، مورد بازآفرینی قرار گیرد تا مشکلات این پهنه‌ها تا حد امکان کاهش یابد، اما با توجه به قیمت بالای مصالح ساختمانی و رغبت نکردن شهروندان به دلیل کمک‌های ناچیز دستگاه‌ها، این میزان بازآفرینی به رؤیای شیرینی تبدیل شده است.
شهرهای تاریخی همچون اصفهان که بافت فرسوده مصوب زیادی دارد و قطب گردشگری کشور محسوب می‌شود، باید بیش از پیش مورد توجه دولت برای بازآفرینی این بافت‌ها باشد تا علاوه بر افزایش زیبایی منظر، حوادث این بافت نیز کاهش یابد.
مدیریت شهری اصفهان بسته‌های تشویقی مناسبی را برای کاهش این مشکل نصف‌جهان در نظر گرفته است، اما ثبات نداشتن اقتصاد کشور از یک سو و افزایش بی‌رویه قیمت مصالح ساختمانی از سوی دیگر سدهای بازآفرینی بافت فرسوده در دیار نصف‌جهان شناخته شده است که برای بررسی جوانب مختلف این موضوع، گفت‌وگویی را با محمدرضا فلاح، عضو شورای اسلامی شهر اصفهان و نماینده استان اصفهان در شورای عالی استانها انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
با توجه به اینکه باید هرساله ۱۰ درصد از بافت فرسوده شهرها، بازآفرینی شود و اصفهان نیز بیش از دو هزار هکتار بافت فرسوده مصوب دارد، مدیریت شهری ششم برای این موضوع چه اقدامی را در دستور کار خود قرار داده است؟
امسال در زمینه بازآفرینی بافت فرسوده اصفهان، وضعیت چندان مناسبی نداشتیم که دلیل اصلی آن حمایت نکردن دولت بوده است؛ در برنامه سوم، چهارم و پنجم توسعه تاکید شده است که سالانه ۱۰ درصد از بافت فرسوده شهرها، احیا شود اما این موضوع اتفاق نیفتاده است.
احیای بافت فرسوده یک مثلث متشکل از شهروندان، دولت و شهرداری‌ها است؛ دولت باید تسهیلاتی همچون اعطای وام و ارائه امکانات دستگاه‌ها را برای شهروندان و کمک‌هایی را برای شهرداری‌ها در نظر بگیرد تا بتوان این بافت‌ها را احیا کرد.
در فرایند ارائه تسهیلات توسط شهرداری اصفهان در زمینه صدور پروانه ساختمانی، گاهی تا ۹۰ درصد تخفیف لحاظ می‌شود؛ در حال حاضر نیز املاکی که در محدوده‌های مصوب بافت فرسوده قرار داشته باشد، تا ۸۰ درصد تخفیف در صدور پروانه ساختمانی در نظر گرفته می‌شود اما با توجه به اینکه کمکی از سوی دولت وجود نداشت، شهروندان برای احیای آن رغبتی نداشتند و شهرداری‌ها نیز به‌جای اینکه به‌صورت پهنه‌ای ورود کنند، به‌صورت موردی ورود کردند.
بافت فرسوده، یک بمب ساعتی در شهرها به‌ویژه کلان‌شهرهای کشور است، زیرا اگر زلزله‌ای حتی با ریشتر کم اتفاق افتد، نخستین جایی که آسیب زیادی می‌بیند، محله‌ها یا پهنه‌های بافت فرسوده است که با زلزله‌های کوچک نیز فرومی‌ریزد.
راهکارهای حمایت مدیریت شهری اصفهان از رونق ساخت‌وسازها در شهر چه بود؟
بسته‌های تشویقی ساخت‌وساز برای انبوه‌سازان و شهروندان به‌ویژه در مناطق محروم طی سال‌های گذشته و جاری و حتی سال آینده در نظر گرفته شده است اما فردی که در زمینه ساخت‌وساز فعالیت دارد، اقتصادی فکر می‌کند و زمانی که چند ساله سرمایه‌گذاری در زمینه مسکن را با سرمایه‌گذاری در دیگر بخش‌ها همچون ارز و طلا مقایسه می‌کند، از این حوزه دور می‌شود که به‌نظر می‌رسد این مشکل با ثبات اقتصادی رفع خواهد شد.
مدیریت شهری تا حد توان خود در زمینه تفکیک‌ها و ارائه بسته‌های تشویقی برای رونق ساخت‌وساز شهر کمک می‌کند و امیدواریم ثبات اقتصادی در سال آینده حاصل شود تا رشد مناسبی برای درآمد شهرداری نیز داشته باشیم.
دستاوردهای شورای ششم در کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر اصفهان چه بوده است؟
از فعالان حوزه شهرسازی قدردانی می‌کنم، زیرا این حوزه یکی از بخش‌های شهرداری است که مراجعه‌کنندگان زیادی دارد و شلوغ‌ترین حوزه این نهاد محسوب می‌شود، لذا با توجه به این موضوع در صدد بودیم با در نظر گرفتن اقداماتی، شهروندان کمتر به معاونت شهرسازی و معماری و مناطق پانزده‌گانه شهرداری اصفهان مراجعه کنند و بتوانند پروانه ساختمانی خود را از طریق محیط‌های مجازی دریافت کنند.
این موضوع برای افزایش آسایش شهروندان و کاهش ترددها در سطح شهر در راستای کاهش مشکلات ترافیکی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در نظر گرفته شد تا در رأس آن، آلودگی هوا و ترافیک شهر کاهش یابد؛ به سمتی گام برداشتیم تا سامانه اصنو (سرا ۱۰) را تقویت کنیم و شهروندان بتوانند از منزل، پروانه ساختمانی خود را دریافت کنند که این رویکرد با شعار «در خانه پروانه بگیرید» از سوی شهرداری اصفهان مطرح شد.
هزینه‌های زیادی را در زمینه هوشمندسازی حوزه شهرسازی متقبل شدیم و سامانه سرا ۸ را به سرا ۱۰ تبدیل کردیم تا بتوانیم درصد زیادی از مشکلات شهرداری و شهروندان را برطرف کنیم اما هنوز تمام اهداف مدیریت شهری در سامانه اصنو محقق نشده است، لذا می‌طلبد سال آینده با عزم جدی مدیریت شهری، شعار «در خانه پروانه بگیرید» را محقق کنیم، اما باید توجه کرد که بسترهایی برای تحقق این شعار لازم است.
با توجه به اینکه دریافت پروانه ساختمانی یک امر تخصصی است و شهروندی که می‌خواهد دریافت آن را دنبال می‌کند، باید نسبت به فرایند صدور آن آشنایی داشته باشد که عموم شهروندان نسبت به این موضوع آگاهی ندارند، پیشنهاد کردم شهروندان را به دفاتری سوق دهیم که در زمینه صدور آن تخصص دارند و با ضوابط طرح تفصیلی و شهرداری آشنا هستند.
در گذشته دفاتر پیشخوان دولت این اقدام را انجام می‌دادند که با توجه به سایر اقدامات جانبی، همچون تلفن‌های ثابت و همراه و فعالیت‌های مربوط به ثبت احوال، در زمینه شهرسازی، دقت کمتری را به‌کار می‌برد؛ معتقدم باید دفاتری را تقویت کنیم که کار آن‌ها تنها مسائل شهری و حوزه شهرداری باشد تا شهروندان به آن‌ها وکالت دهند و این دفاتر به‌جای شهروندان و به‌صورت مستقیم، الکترونیک و با رعایت ضوابطی با شهرداری در ارتباط باشند تا هر چه سریع‌تر شهروندان پروانه ساختمانی خود را دریافت کنند؛ در واقع داشتن وکیل برای انجام امورات قضائی، باید در حوزه شهرداری و دریافت پروانه ساختمانی نیز تسری یابد.
به‌نظر می‌رسد سال آینده باید به سمت این موضوع حرکت کنیم تا شهروندان کمتر به شهرداری مراجعه کنند و بیشتر افراد متخصص در زمینه شهرسازی با این نهاد شهری تعامل داشته باشند.
وضعیت ساخت‌وسازها در شهر اصفهان در سال جاری چگونه بوده است؟
با توجه به تلاطم بازار و شرایط سخت اقتصادی، امسال سرمایه‌گذاران و انبوه‌سازان بخش مسکن کمتر برای ساخت‌وساز و در نتیجه دریافت پروانه اقدام کردند و در سایر بخش‌ها که بازدهی بهتری داشت، سرمایه‌گذاری می‌کردند و این موضوع برای تمام شهرداری‌های کشور مشکل ایجاد کرد و درآمد آن‌ها به‌ویژه در شهرهای کوچک محقق نشد؛ در صورتی که ثبات اقتصادی در سال ۱۴۰۲ حاصل شود، امیدواریم این مشکلات نیز رفع شود.
اگر بخواهیم در زمینه ساخت‌وسازها موفق عمل کنیم، نخست دولت باید ثبات اقتصادی ایجاد کند، زیرا روی مصالح ساختمانی نیز تأثیر می‌گذارد و بخش ساختمان برای سرمایه‌گذاران سوددهی مناسبی نخواهد داشت و شهروندانی که برای احداث مسکن شخصی اقدام می‌کردند، وقتی می‌بینند باید برای دریافت پروانه هزینه گزافی را پرداخت کنند، جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌کنند و به‌صورت استیجاری در منازل ساکن می‌شوند.
ثبات اقتصادی، تلاش شهرداری‌ها برای تسهیل در صدور پروانه ساختمانی و ثبات در قیمت مصالح ساختمانی از جمله مواردی است که می‌تواند باعث رونق ساخت‌وساز مسکن را شهرها شود.
منبع: ایمنا
